Yüksek lisansa talep günümüzde gittikçe artıyor. Lisansını tamamlamış öğrenciler birbirinden farklı motivasyonlarla eğitimine devam ederek yüksek lisansa başlıyorlar. Yüksek lisansa başlamak için ise öğrencilerin dil sınavı, ALES, bilimsel sınav ve mülakat gibi birçok aşamadan geçmesi gerekiyor. Bunlar içinde en çok merak edilen konulardan biri mülakat için nelere dikkat edilmesi gerektiği oluyor. Bu yazıda tam da bu soruya cevap vermeye çalışacağız.
Öncelikle her üniversitenin lisansüstü başvuru koşullarının farklı olduğunu bilmeli ve buna göre hareket etmelisiniz. Bununla doğru orantılı olarak mülakat içinde her üniversitenin hatta her lisansüstü programının beklentileri ve işleyişi farklı olabiliyor. Bu yüzden başvurmaya karar verdiğiniz üniversite ve programın beklentilerini enstitünün internet sayfasından, gerekirse de arayarak öğrenmelisiniz. Yüz yüze mülakat öncesi, yazılı mülakat yani bir yazılı sınava girecekseniz, anabilim dalının temel derslerinde geçen konuları bilmelisiniz. Örneğin temel kuramlara, isimlere mutlaka bakmalısınız. Bazı üniversitelerde öğrenciye hazırlanması için verilen bir çalışma liste önerisi ile karşılaşabilirsiniz. Burada
muhtemelen bir çok kaynak olacak fakat kaygılanmadan özellikle anabilim dalı için en temel konulu kitapları seçmelisiniz. Ayrıca başvurduğunuz programın hocalarının çalıştığı konulara dikkat etmelisiniz.
Yüz yüze mülakat için ilk olarak, mülakatta karşılaşacağınız hocaların isimlerini, çalışmalarını bilmeli ve öğrenmelisiniz. Bu görüşmede karşılaşacağınız sorulara iyi bir hazırlık olacaktır. Hocalar program için ne kadar yeterli olduğunuzu öğrenmek için size akademik bir çok soru sorabilir ama bu soruların her birine doğru cevap veremeseniz bile ne kadar ilgili olduğunuzu gösterebilirsiniz.
Mülakat sırasında neden bu programda yüksek lisans yapmak istediğinizi veya neden bu okulu seçtiğinizi, yüksek lisans yapma hedefinizin ne olduğunu öğrenmeye yönelik sorularla karşılaşmanız muhtemeldir. O yüzden bu sorulara vereceğiniz iyi cevaplar sizi öne çıkarabilir. Eğer lisansınız dışında farklı bir alanda yüksek lisansa başvurduysanız, mülakat sırasında bu alanı seçme sebebinizle özellikle ilgileneceklerdir. Bu durumda size başvurduğunuz anabilim dalı ile ilgili sorular gelebileceği gibi kendi lisans alanınızla ilgili de sorular gelebilir.
Bazı lisansüstü programları çalışacağınız tez konunuzu kısmi bir şekilde de olsa belirlemiş olmanızı isteyebilir. Bu durumda sizden çalışmak istediğiniz konudan bahsetmenizi isteyebilirler. Bazı üniversiteler tez önerisi istediklerini duyursalar da bazen duyurulmamış olabilir ve mülakat sırasında bu gibi bir soru gelebilir. O yüzden bu soruya da hazırlıklı olmanız faydalı olacaktır.
Mülakat sırasında nasıl davranmalıyım diye düşünüyorsanız yazının devamını sizler için ayırdık. Mülakat esnasında her şeyden önce doğal olmalısınız. Heyecanınızı saklamaya, zorlama şekilde ciddi olmaya çalışmamalısınız. Bu durum bölüm üyeleri tarafından daha fazla zorlanmanıza sebep olabilir. Kendinize güvenmeli ve mümkün olduğu kadar güler yüzlü olmalı, gülümsemenin yaydığı pozitif enerjiden yararlanmalısınız. Bildiğiniz sorulara net ve kısa cevaplar vermeli, çokta iyi bilmediğiniz noktalara değinerek cevabınızı uzatmamalısınız. Bu oralardan soru gelmesine ve zor durumda kalmanıza sebep olabilir. Bilmediğiniz bir soru
geldiğinde ise biliyormuş gibi yapmak en büyük hatanız olabilir. Bilmediğinizi anlayan hocalar sorularını arttırarak daha zor durumda kalmanıza yol açabilir. Bu şekilde kötü izlenim vermektense ‘bilmiyorum’ ya da ‘bu konuda yetersizim’ gibi cevaplar vermek daha iyi olacaktır. Cümleleri toparlayamadığınız, dilinizin dolandığı, cevabı hatırlayamadığınız anlar olabilir. Bu gibi durumlarda ‘kusura bakmayın çok heyecanlıyım’ gibi cümleler kurabilirsiniz. Duygularınızı belli etmeniz, daha sıcak karşılanmanıza sebep olacaktır. Çok önemsediğiniz bir sınavdan geçiyor olsanız da kendiniz gibi davranarak, daha samimi ve rahat olacaksınız.
Mülakata giderken ne giymeliyim diye düşünüyorsanız, bu konuda da cevabımız kendiniz olun olacak. İlle de takım elbiselere, topuklu ayakkabılara gerek yok. İstediğiniz gibi giyinerek gidebilirsiniz, fakat tabi ki özenli gözükmenin, bölüm üyeleri açısından iyi bir anlam taşıyabileceğini düşünüyoruz.
Mülakat için önemli gördüğümüz noktalara değindik, umarım faydasını görürsünüz. Başarılar diliyoruz. :)